Wednesday, 03/04/2024 | 8:40:37
Các nhà khoa học đã làm thế nào để 'cân' Trái đất?
Theo trang Live Science, giới khoa học mất hàng trăm năm để tính khối lượng của Trái đất và cho tới nay vẫn chưa thể thống nhất con số chính xác.
Trái đất nặng bao nhiêu vẫn còn là một vấn đề gây tranh cãi – Ảnh: 24K-PRODUCTION
Trái đất là nhà của hàng triệu sinh vật cũng như vô số cấu trúc tự nhiên và nhân tạo. Tất cả những thứ này đều sở hữu khối lượng riêng và thay đổi tùy theo trọng lực.
Chẳng hạn, trọng lượng của con người trên Mặt trăng nhẹ hơn khi ở trên Trái đất.
Do đó, khối lượng của Trái đất phụ thuộc vào lực hấp dẫn tác động lên chính hành tinh này. Điều này đồng nghĩa với việc hành tinh xanh có thể nặng tới hàng nghìn tỉ kg hoặc bằng không.
Theo Cơ quan Hàng không và vũ trụ Mỹ (NASA), khối lượng của Trái đất là 5.9722×10^24kg. Con số này tương đương với khoảng 13 triệu kim tự tháp Khafre của Ai Cập cộng lại, mỗi kim tự tháp nặng khoảng 4,8 tỉ kg.
Khối lượng này thay đổi đôi chút theo thời gian do bụi không gian và khí thoát khỏi bầu khí quyển của chúng ta. Tuy nhiên, những thay đổi nhỏ này sẽ không gây ảnh hưởng đến Trái đất trong hàng tỉ năm.
Thế nhưng, nhiều nhà vật lý trên thế giới không đồng tình với con số nói trên. Do không thể tính trọng lượng Trái đất theo cách thông thường, họ sử dụng một “công thức” đặc biệt.
Ông Stephan Schlamminger, chuyên gia đo lường tại Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ quốc gia Mỹ, cho biết thành phần đầu tiên của công thức là định luật vạn vật hấp dẫn của nhà khoa học Isaac Newton.
Theo đó, mọi thứ có khối lượng đều có lực hấp dẫn, nghĩa là giữa hai vật bất kỳ sẽ có một lực nào đó gọi là F.
Theo định luật vạn vật hấp dẫn, lực F có thể được tính bằng cách nhân khối lượng tương ứng của 2 vật (m₁ và m₂), chia cho khoảng cách giữa 2 vật đó bình phương (r²), và nhân với hằng số lực hấp dẫn (G) – F=G((m₁ x m₂)/r²).
Về mặt lý thuyết, các nhà khoa học có thể dễ dàng đo được khối lượng Trái đất bằng phương trình này, họ chỉ cần đo lực hấp dẫn của một vật bất kỳ. Nhưng vấn đề là lúc này vẫn chưa có ai tìm ra hằng số G.
Ông gắn 2 viên bi kim loại vào hai đầu của một thanh gỗ dài 1,8m, sau đó dùng một sợi dây treo toàn bộ hệ thống lên và giữ cho thanh gỗ nằm ngang.
Ông tiếp tục dùng 2 quả cầu làm bằng chì, mỗi quả nặng 159kg, tịnh tiến gần 2 viên bi kim loại.
Để tránh gió thổi gây ra sai số, ông đặt hệ thống này bên trong một căn phòng kín và quan sát bằng kính viễn vọng.
Lực hấp dẫn của 2 quả cầu chì tác dụng vào 2 viên bi làm thanh gỗ xoay một góc nhỏ. Ông Cavendish đo góc này và tính ra mômen lực tác động lên lò xo xoắn, từ đó suy ra hằng số G và gia tốc trọng trường (g) dựa vào khối lượng quả cầu chì và viên bi.
Hằng số G do ông Cavendish tính là 6,74×10−11 m3 kg–1 s−2, chỉ sai rất lệch nhỏ so với con số 6.6743×10-11 m3 kg-1 s-2 hiện nay của Hội đồng Khoa học quốc tế tính toán.
Cuối cùng, nhà vật lý học tính được khối lượng của Trái đất là 6×10^24kg.
Ông trình bày kết quả chi tiết lên Hiệp hội Hoàng gia Anh vào tháng 6-1798. Kể từ đó, thí nghiệm của ông được gọi là “thí nghiệm Cavendish” hay “thí nghiệm cân Trái đất”.
Ông John West, nhà sinh lý học tại Trường đại học California (Mỹ), chia sẻ với trang Live Science: “Công trình của ông ấy rất độc đáo và có tác động lớn vào thời điểm đó”.
Ông West cho biết nhiều nhà khoa học khác đã đo đạc lại G kể từ thí nghiệm của ông Cavendish. Mỗi người lại tính ra một con số khác nhau.
Dù chỉ khác nhau ở phần nghìn của chữ số thập phân nhưng chúng cũng đủ làm thay đổi trọng lượng của Trái đất, ông nói thêm.
Tuy nhiên, ông Schlamminger lại nghĩ rằng sự khác biệt này không hề xấu.
“Đôi khi chính những sai sót mà vũ trụ mang đến cho chúng ta giúp chúng ta có được hiểu biết khoa học hơn. Đây có thể là một trong những sai sót như vậy và chúng ta không nên để cơ hội đó trôi đi”, ông nói.
Theo Quang Nghĩa
https://tuoitre.vn/cac-nha-khoa-hoc-da-lam-the-nao-de-can-trai-dat-20240402132938191.htm
Tin liên quan
- An Phước đồng hành cùng người bệnh
- An ninh Bình Thuận
- An toàn giao thông
- Biển đảo quê hương
- Bình Thuận hội tụ xanh
- Bình Thuận nông thôn mới
- Bình Thuận điểm hẹn xanh
- Ca nhạc Tết 2024
- Chuyển đổi số
- Chương Trình Tiếng Chăm
- Câu chuyện nông nghiệp
- Công nghệ và đời sống
- Công thương
- Cải cách hành chính
- Du lịch Bình Thuận
- Dân số và Trẻ em
- Dân tộc và Phát triển
- Dọc miền quê biển
- Khỏe đẹp cùng BTV
- Kinh tế hợp tác
- Kết nối Đông Nam bộ
- Mái ấm yêu thương
- Mỗi xã một sản phẩm
- Phòng chống tác hại thuốc lá 2023
- Phòng ngừa di cư trái phép sang Australia bằng tàu, thuyền
- Phụ nữ & Các vấn đề xã hội
- Phụ nữ khởi nghiệp
- Quốc phòng toàn dân
- Sách hay thay đổi cuộc đời
- Sống đẹp
- Tam nông bốn nhà
- Thông tin chuyên đề
- Tiếp bước đến trường
- Trailer
- Trang chuyên đề
- Trợ giúp pháp lý đồng hành cùng người dân
- Tài nguyên và môi trường
- Vì chủ quyền an ninh biên giới biển
- Văn hóa dân tộc
- Vươn khơi bám biển
- Ý Đảng lòng dân
- 92.3 và bạn
- An ninh Bình Thuận
- Biển đảo Việt Nam
- Bình Thuận ngày mới
- Bình Thuận quê hương tôi
- Bạn nhà nông
- Bản tin an toàn giao thông
- Bốn phương kỳ thú
- Ca nhạc
- Chuyển đổi số - CCHC - Đảng trong cuộc sống
- Chúng tôi là Genz
- Chương trình ca nhạc tuổi thơ
- Chắp cánh ước mơ
- Cuộc sống đô thị
- Câu chuyện truyền thanh
- Cải cách hành chính
- Du lịch Bình Thuận
- Dân ca
- Dân tộc miền núi
- Dân tộc và Phát triển
- Giai điệu cảm xúc
- Giai điệu phương nam
- Giao thông - Pháp Luật - Cuộc sống
- Giáo dục - Y tế - Sức khỏe
- Giáo dục học đường
- Góc nhìn cuộc sống
- Khung trời tuổi thơ
- Kiến thức nhà nông
- Kiến thức pháp luật
- Lướt cùng âm nhạc
- Music Zone
- Mẹ và bé
- Mỗi tuần ý tưởng
- Người cao tuổi
- Ngược dòng thời gian
- Nhạc Việt Nam
- Nhịp sống trẻ
- Những khúc vọng xưa
- Niềm vui cho em
- Niềm vui cho em - Học đường - Ý tưởng
- Nông thôn - Nông nghiệp - Nông dân
- Nông thôn ngày nay
- Pháp luật và cuộc sống
- Phát thanh Văn hóa Chăm
- Phụ nữ - Trẻ em - Thanh niên - Người cao tuổi
- Phụ nữ và gia đình
- Quà tặng cuộc sống
- Quân đội nhân dân
- Quốc phòng toàn dân
- QĐND- An ninh - Biển đảo - Quốc phòng
- Sân khấu cổ truyền
- Sôi động cuối tuần
- Sẻ chia yêu thương
- Sức khỏe cho mọi người
- Thanh niên
- Thế giới tuổi teen
- Thể thao và cuộc sống
- Thời sự - Bình Thuận ngày mới - Bình Thuận Hội tụ xanh
- Thời sự tổng hợp
- Thủy sản
- Thủy sản - Tài nguyên - Công thương
- Tiếng Chăm
- Tiếng Chăm - Văn hóa - dân tộc miền núi
- Tiếp bước đến trường
- Trailer - giới thiệu chương trình - thông báo
- Tuần san văn hóa nghệ thuật
- Tài nguyên môi trường
- Tư vấn của Bác sĩ
- Tư vấn sức khỏe VOV Bacsi24
- Tạp chí phụ nữ
- Văn hóa Chăm
- Văn hóa giao thông
- Vấn đề quốc tế
- Âm nhạc và bạn
- Đảng trong cuộc sống
- Đọc truyện
- Đọc truyện đêm khuya
- Đài PT - TH Bình Thuận thông báo tuyển dụng năm 2024
- Chủ động ứng phó với vùng áp thấp có khả năng hình thành trên biển Đông và gió mạnh trên biển
- Danh sách thí sinh trúng tuyển vào lớp 10 trường THPT Lý Thường Kiệt - La Gi năm học 2024 - 2025
- Danh sách thí sinh trúng tuyển vào lớp 10 trường THPT chuyên Trần Hưng Đạo Năm học 2024 - 2025
- KẾ HOẠCH Tổ chức Lễ công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận bảo vật quốc gia - đợt 12, năm 2023
- Đăng tải công khai số điện thoại hướng dẫn giải quyết xử lý vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ
- Quyết định thực hiện thủ tục biên phòng điện tử tại cửa khẩu do Bộ Quốc phòng quản lý
- Thông báo lịch tiếp công dân tháng 6/2024 của Giám đốc Đài PT - TH Bình Thuận
- Lịch tiếp công dân tháng 5/2024 của Giám đốc Đài PT - TH Bình Thuận
- Thông báo lịch tiếp công dân tháng 12 của Giám đốc Đài PT - TH Bình Thuận
- Lễ hội rước đèn Trung thu sẽ diễn ra lúc 17g30 ngày 28/9/2023 tại Quảng trường Nguyễn Tất Thành- Phan Thiết
- [8.2023] Đài PT - TH Bình Thuận thông báo tuyển dụng
- Trường Tình thương thông báo tuyển sinh năm học 2023 - 2024
- Công ty cổ phần nước ION Mũi Né tuyển dụng
- Đài PT - TH Bình Thuận thông báo tuyển dụng
- Đơn đăng ký dự thi Người dẫn chương trình lần thứ 1/2022
- Tổ chức cuộc thi người dẫn chương trình năm 2022
- Kết quả thi vòng 1 kỳ thi tuyển công chức nhà nước năm 2022
- Thông báo kết quả kỳ thi xét tiếp nhận vào làm viên chức tại Đài Phát thanh - Truyền hình Bình Thuận
- THÔNG BÁO TUYỂN PHÁT THANH VIÊN TRUYỀN HÌNH