Người dân tự xét nghiệm nhanh COVID-19 bằng loại kit test của Hàn Quốc – Ảnh: QUANG ĐỊNH

Nhiều sản phẩm xét nghiệm nhanh COVID-19 (kit test COVID-19) chưa được cấp phép có thể cho kết quả không chính xác, làm người dương tính COVID-19 vẫn có kết quả âm. Điều đó khiến người dùng chủ quan trong sinh hoạt, giao tiếp… gây nguy cơ lây lan bệnh cho người thân và cộng đồng.

Giá nào cũng có

Trên ứng dụng di động của một sàn thương mại điện tử nổi tiếng ở Việt Nam, chúng tôi tìm thấy nhiều nơi đang rao bán bộ kit test nhanh COVID-19 dùng tại nhà. Một gian hàng trên sàn này đang rao bán sản phẩm có tên gọi Realy Tech có xuất xứ từ Trung Quốc với giá chỉ 230.000 đồng. 

Theo quảng cáo của chủ gian hàng, người dùng chỉ cần lấy que quẹt nước bọt của mình là có thể biết kết quả có bị nhiễm hay không. Shop cam kết bán hàng chính hãng 100%, không bán hàng kém chất lượng, cam kết đổi trả, bảo hành, tư vấn khách hàng trọn đời…

Trên một sàn thương mại điện tử khác, rất nhiều cá nhân cũng rao bán các bộ test nhanh COVID-19 dùng tại nhà với lời quảng cáo “sản phẩm xách tay do người thân ở nước ngoài gửi về”. Giá bán các sản phẩm này từ 300.000 đồng trở lên, nếu mua nguyên hộp giá có thể giảm xuống chỉ còn 1 triệu đồng/bộ/5 kit.

Trên mạng xã hội, chúng tôi thử đăng tải thông tin cần mua một bộ test nhanh COVID-19 dùng ở nhà. Chỉ chưa đến 1 phút, 5 tài khoản đã “bay” vào nhắn tin chào bán các bộ kit xét nghiệm với giá cực kỳ ưu đãi. 

Một tài khoản có tên N.T. quảng cáo: “Bộ kit xét nghiệm chúng tôi bán chỉ có giá bằng một nửa so với giá công bố của Bộ Y tế. Bây giờ mà muốn test nhanh phải ra phòng khám sàng lọc triệu chứng, rồi dễ bị lây nhiễm, chưa kể giá cao nên đa số người dân đều muốn mua test về tự test cho an toàn”. 

Sản phẩm N.T. chào bán cho chúng tôi là bộ test Humasis COVID-19 của Hàn Quốc (đã được Bộ Y tế cấp phép) với giá chỉ 120.000-125.000 đồng/test nếu mua lẻ, còn lấy với giá sỉ chỉ 118.000 đồng/test. N.T. giới thiệu mình là dân ngành y và không bao giờ nhập hàng nhái và kém chất lượng. Người này còn mách nước nếu chúng tôi mua về và bán theo đúng giá của Bộ Y tế thì cũng đã lời hẳn một nửa (?).

Trong khi đó, một tài khoản khác có tên T.T. lại chào bán bộ kit xét nghiệm nhanh BioCredit COVID-19 (đã được Bộ Y tế cấp phép) của Hàn Quốc có giá chỉ 115.000 đồng/test. Tuy nhiên, khi chúng tôi hỏi về giấy tờ nguồn gốc xuất xứ, tài khoản này chỉ đưa ra danh mục sản phẩm đã được cấp phép theo danh mục của Bộ Y tế.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, do tình hình giãn cách nên nhiều người đã chọn mua trên các trang mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, group hội nhóm. Đáp ứng nhu cầu đó, người bán và sản phẩm kit test cũng xuất hiện như “nấm mọc sau mưa” với giá bán cũng rất đa dạng, từ hơn 100.000 đồng/test cho đến gần cả triệu đồng… 

Nhiều người bán còn khoe hình chụp giấy của Bộ Y tế chứng nhận tên sản phẩm mình bán đã được cho phép, nhưng không ai biết giấy xác nhận có bị làm giả không và kit test bán có đúng loại không…

Qua thông tin thu thập từ hoạt động quảng cáo, Bộ Công thương cho biết các bộ kit đang bán trên mạng chủ yếu là hàng trôi nổi hoặc là hàng xách tay không có hóa đơn chứng từ, chưa được phép lưu hành tại Việt Nam.

Một loại kit xét nghiệm của Hàn Quốc được người dân mua trên mạng – Ảnh: QUANG ĐỊNH

Không chủ quan khi test nhanh âm tính

Trước tình trạng tràn lan bộ kit test COVID-19 không rõ nguồn gốc bán trên mạng, Bộ Y tế đã ban hành danh sách 16 loại kit test đã được cấp phép, đồng thời khuyến cáo người dân không nên mua các sản phẩm không có tên trong danh sách. 

Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, nhiều loại test nhanh đang bán trên thị trường có độ nhạy thấp, kết quả không chính xác. Người dân khi thử ra kết quả âm tính sẽ mất cảnh giác, đi nhiều nơi, tiếp xúc nhiều người, trong khi thực tế kết quả đó có thể là dương tính dẫn đến nguy cơ phát tán và lây lan dịch bệnh ra cộng đồng.

Trước đó, Sở Y tế TP.HCM cũng đã yêu cầu các nhà thuốc bán các test nhanh phải đăng ký chức năng kinh doanh trang thiết bị y tế. Nhà thuốc chỉ được mua test nhanh do Bộ Y tế cấp phép lưu hành và phải mua từ các nhà cung ứng hợp pháp (đã được công bố theo quy định).

Ngày 5-8, tại cuộc họp báo cung cấp thông tin phòng chống dịch COVID-19 trên địa bàn TP.HCM, ông Dương Anh Đức, phó chủ tịch UBND TP.HCM, cũng khuyến cáo người dân phải hết sức thận trọng khi mua kit test nhanh trên mạng. 

Cụ thể, mức độ chính xác của test nhanh phụ thuộc vào kỹ thuật lấy mẫu, cách lấy và thời gian thực hiện. Thể trạng người được lấy mẫu cũng có thể tạo ra sai số nhất định. Tốt nhất người dân nên mua kit test nhanh tại “các cửa hàng trang thiết bị y tế hoặc các nhà thuốc có đăng ký”, ông Đức khuyến cáo.

Đặc biệt, ông Đức lưu ý các kết quả test nhanh vẫn có sai số nhất định, kể cả âm tính hay dương tính. Trong trường hợp kết quả nghi ngờ dương tính, người dân cần bình tĩnh và liên hệ ngay cơ sở y tế, trạm y tế, trung tâm y tế, bệnh viện gần nhất để được hỗ trợ. Ngay cả trong trường hợp mẫu thử âm tính, người dân cũng không nên chủ quan vì vẫn có xác suất sai số nhất định. Khi mẫu thử âm tính nhưng có các dấu hiệu ho, sốt, khó thở, mất vị giác, người dân vẫn cần liên hệ cơ sở y tế gần nhất.

Bộ kit xét nghiệm tại nhà của Standard Q xuất xứ Hàn Quốc – Ảnh: QUANG ĐỊNH