Tổng thống Donald Trump đã giành được số phiếu phổ thông nhiều thứ hai trong lịch sử bầu cử tổng thống Mỹ, 70,9 triệu phiếu, chỉ sau cựu phó tổng thống Joe Biden.

 

Người ủng hộ ông Trump trong cuộc biểu tình “ngăn chặn đánh cắp bầu cử” tại Phoenix, Arizona ngày 8-11 – Ảnh: REUTERS

Bất chấp những cuộc thăm dò ý kiến trước bầu cử dự báo một chiến thắng vang dội cho ông Biden và những lo ngại về thất bại của các ứng cử viên Cộng hòa trong các cuộc bầu cử diễn ra cùng thời điểm này do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, ông Trump không những đã làm tốt hơn các dự báo mà còn giúp các ứng cử viên Cộng hòa có kết quả hơn mong đợi.

“Chủ nghĩa Trump” – cùng với những di sản mà ông Trump để lại trong nền chính trị, kinh tế, xã hội… của nước Mỹ – sẽ không mất đi. Vậy điều gì đã làm nên sức hút Trump, khiến 70,9 triệu cử tri vẫn bỏ phiếu bầu cho vị tổng thống gây nhiều tranh cãi trong cuộc bầu cử lần này?

Thứ nhất, sự ủng hộ của các “cử tri nòng cốt” đối với Trump vẫn không hề suy giảm. Thậm chí ngược lại, ông còn đánh thức được một bộ phận không nhỏ cử tri Cộng hòa, đặc biệt từ nhiều vùng nông thôn và thị trấn nhỏ, những người vốn hiếm khi đi bỏ phiếu đã xuất hiện trong lần bầu cử này.

Số lượng các cử tri Cộng hòa đi bỏ phiếu cao kỷ lục là một bất ngờ và tuy chưa đủ để giúp ông Trump tại nhiệm nhưng đã góp phần giúp nhiều ứng cử viên Cộng hòa giành chiến thắng.

Sức hút của Trump với các cử tri nòng cốt đã khiến nhiều chính trị gia Cộng hòa dù không ưa ông Trump nhưng cũng phải lựa chọn lên tiếng ủng hộ cuộc chiến pháp lý của ông Trump hoặc giữ im lặng trước thắng lợi của ông Biden.

Mặt khác, cũng như cách mà ông Trump đã làm năm 2016, trong khi các ứng cử viên khác tìm cách tạo ra “niềm tin và hi vọng” đối với các cử tri, ông làm điều ngược lại – đánh vào nỗi “sợ hãi và giận dữ” của cử tri: nỗi sợ về đóng cửa kinh tế, mất việc làm, thuế khóa cao… và sự bất bình với các biện pháp hạn chế đại dịch COVI D-19.

Ba là ở chiều ngược lại, Đảng Dân chủ đã làm một bộ phận cử tri e dè và vẫn dành sự ủng hộ cho ông Trump khi không đưa ra được một kế hoạch thuyết phục cho tương lai.

Trong khi ông Trump đặt cược vào sự mệt mỏi với COVI D-19 và mong muốn mở lại nền kinh tế của các cử tri, Đảng Dân chủ lại thất bại trong việc đưa ra một kế hoạch rõ ràng cho việc làm điều đó như thế nào.

Trong khi ông Trump và Đảng Cộng hòa cáo buộc Đảng Dân chủ là theo đường lối “xã hội”, đánh thuế cao, trợ cấp nhiều…, Đảng Dân chủ lại không có sự phản bác đủ mạnh, trong khi nhiều ứng cử viên lại quá hào hứng với cuộc chiến giành lại đa số ở Thượng viện và Tòa án tối cao đã khiến nhiều cử tri lo ngại về sự “thống trị” của Đảng Dân chủ trong nền chính trị Mỹ.

Cuối cùng, dù không ít cử tri, trong đó có nhiều cử tri của Đảng Cộng hòa vốn không thích ông Trump, không ưa tính cách của con người Trump, nhất là những phát ngôn và hành động cực đoan, sự bài bác với những người có ý kiến khác…, nhưng họ lại đồng ý với nhiều quyết sách của chính quyền Trump như siết chặt vấn đề nhập cư, cứng rắn trong quan hệ thương mại, không nhân nhượng cả với đồng minh…

Nhiều cử tri đã lựa chọn bỏ phiếu cho cá nhân ông Trump không phải vì cá nhân ông mà là sự ủng hộ với những quyết sách của chính quyền đó.

Theo PHƯƠNG NGUYỄN